Celem wyceny nigdy nie jest np. ustalenie ceny sprzedaży   -   celem wyceny jest zawsze określenie wartości, nawet wtedy gdy ta wartość posłuży następnie do ustalenia ceny sprzedaży.

Gdyby zapytać w jakich celach można dokonywać wycen nieruchomości, odpowiedź byłaby długa, jednak wśród wszystkich możliwych szacunków szczególne znaczenie posiadają te, które wynikają z obowiązku prawnego.

Obowiązek wyceny w danym przypadku wynika z wielu przepisów. Wśród nich można wymienić przede wszystkim ustawy (katalog otwarty):

Cele  wynikające  z  ustawy:

Przykładowy  cel  wyceny:

z dnia 17 11 1964 r.    -   Kodeks postępowania cywilnego

określenie wartości nieruchomości w przypadku dokonywania egzekucji z tej nieruchomości

z dnia 28 07 1983 r. o podatku od spadków i darowizn

określenie wartości przedmiotu spadku (lub darowizny) celem wymierzenia opłaty skarbowej / podatku

z dnia 28 09 1991 r. o lasach

określenie wartości nieruchomości nabywanych i sprzedawanych przez przedsiębiorstwo Lasy Państwowe

z dnia 24 06 1994 r. o własności lokali

określenie wartości lokalu celem ustalenia poziomu

ceny jego zbycia

z dnia 27 10 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym

określenie wartości gruntów rolnych i leśnych do obliczenia opłat za wyłączenie ich z produkcji

z dnia 03 02 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych

określenie wartości drzewostanów dla ustalenia wysokości odszkodowania za przedwczesny wyrąb

z dnia 30 08 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji

określenie wartości nieruchomości do ustalenia ceny sprzedaży przedsiębiorstwa lub jego części

z dnia 21 08 1997 r.  o gospodarce nieruchomościami

określenie wartości gruntu dla ustalenia wysokości tzw. opłaty adiacenckiej, a także poziomu ceny sprzedaży

z dnia 29 08 1997 r. prawo bankowe

określenie wartości nieruchomości dla ustalenia zdolności kredytowej wnioskodawcy (zabezpieczenie kredytu)

z dnia 15 12 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych

określenie wartości tzw. ekspektatywy lub

spółdzielczego prawa do lokalu w celu ich zbycia

z dnia 27 03 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym

określenie wzrostu wartości nieruchomości dla potrzeb ustalenia poziomu tzw. opłaty planistycznej

z dnia 22 05 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej

określenie wartości budynków dla określenia ich

wartości ubezpieczeniowej (w. odtworzeniowa)

 
Należy jednak mieć na uwadze, że również w obrocie prywatnym nieraz wystąpi potrzeba dokonania szacunku nieruchomości.